Oud-topmanager BlackRock: 'Duurzaam beleggen heeft geen enkele zin. Financieel Dagblad, 19 april
Duurzaam beleggen, zoals in windenergie, is niet meer dan een marketinghype, stelt Tariq Fancy, voormalig hoofd duurzaam beleggen bij BlackRock.
Tariq Fancy was tot eind 2019 hoofd duurzaam beleggen bij vermogensbeheerder BlackRock.
Maar een belegging als duurzaam bestempelen heeft volgens hem meestal geen enkel praktisch effect op het bestrijden van de klimaatcrisis.
Wall Street is gericht op het behalen van zoveel mogelijk rendement en daarom is het tegengaan van klimaatverandering niet iets voor de vrije markt, meent Fancy.
Het voormalige hoofd duurzaam beleggen bij BlackRock, de grootste vermogensbeheerder ter wereld, gelooft niet in het nut van duurzaam beleggen. Tariq Fancy (42) is ervan overtuigd geraakt dat investeren in 'klimaatvriendelijke' aandelen niet gaat helpen om de klimaatcrisis tegen te gaan.
Hij kwam met die opmerkelijke conclusie in een opiniestuk voor de Amerikaanse krant USA Today begin maart. Fancy lichtte zijn voormalige werkgever van tevoren in per mail over de publicatie. 'Ik had ook het debat achter de schermen aan kunnen gaan, maar dat zou weinig effect hebben. Hier moet een open en eerlijke discussie over worden gevoerd', zegt hij in gesprek met het FD.
Duurzaam beleggen is niet meer dan een marketinghype, meent Fancy, die in 2018 de eerste chief investment officer for sustainable investing werd bij BlackRock, een functie die hij twee jaar vervulde. Sterker: de duurzame trend creëert de illusie dat er actie wordt ondernomen, terwijl er in feite niets verandert. Stilstand dus, constateert Fancy, terwijl klimaatverandering niet stilstaat.
Al tijdens de jaren bij BlackRock, een bedrijf dat ongeveer $9000 mrd beheert van onder meer verzekeraars en veel Nederlandse pensioenfondsen, begon de twijfel te groeien, vertelt Fancy. Duurzaam beleggen hielp nauwelijks tegen klimaatverandering, merkte hij. 'Het is een schadelijk placebo waarvoor de jongeren van nu straks de prijs gaan betalen.'
Recordbedrag
Duurzaam beleggen is ontzettend hip geworden onder beleggers en veel vermogensbeheerders spelen hierop in door met steeds meer als duurzaam aangemerkte fondsen te komen. Er gaat bijna geen dag meer voorbij zonder de lancering van een 'groene' indextracker (etf) of 'groene' obligatie. In Europa ging afgelopen jaar volgens dataleverancier Morningstar een recordbedrag van €233 mrd naar dit soort investeringen. Ze worden doorgaans omschreven met 'ESG', een afkorting die staat voor environmental management, social issues en corporate governance. Het zijn vaak slecht gedefinieerde eisen of criteria waar de belegging aan moet voldoen.
Volgens Tariq Fancy is het probleem dat het simpelweg geld kost om te investeren in duurzamere oplossingen.
Naast het fundamentele gebrek aan duurzame veranderingen is het probleem volgens Fancy dat het simpelweg geld kost om te investeren in meer duurzame oplossingen. Terwijl 'Wall Street' juist zoveel mogelijk rendement najaagt en geen belang heeft om in te stemmen met voorstellen van bijvoorbeeld meer duurzame, maar ook duurdere, verpakkingsmethodes. 'In veel gevallen zijn investeerders juridisch verplicht zoveel mogelijk rendement te behalen.'
Fancy gelooft bovendien niet in de bewijzen die moeten aantonen dat duurzaam beleggen meer rendement kan opleveren dan 'normaal' beleggen. 'Als het al een keer zo is, berust dit eerder op toeval en marktomstandigheden, zoals een lage olieprijs, dan dat er echt een verband bestaat.'
Geld op tafel
Ook betekent het schuiven met aandelen in een beleggingsportefeuille of indextracker ten faveure van duurzame bedrijven niet dat de 'niet-groene' bedrijven verweesd zullen achterblijven. 'Er zullen altijd genoeg hedgefondsmanagers zijn die deze met liefde zullen kopen. Wall Street laat geen geld op tafel liggen.'
BlackRock, dat zichzelf profileert als voorloper op het gebied van duurzaam beleggen, is het niet volledig eens met de conclusies van Fancy. De vermogensbeheerder zei dat duurzaam beleggen 'een hoog investeringsrendement kan opleveren en tegelijkertijd kan helpen bij het aanpakken van urgente sociale en ecologische problemen'. Verder zegt BlackRock te helpen bij het tegengaan van greenwashing, oftewel het jezelf 'groener' voordoen dan in werkelijkheid het geval is
Distressed debt
Al voordat Fancy in dienst trad bij BlackRock richtte hij in 2013 een ngo op – Rumie Initiative – die zich inzet om technologie toegankelijk te maken voor jongeren in achtergestelde gemeenschappen overal ter wereld. Fancy begon zijn carrière als 'distressed debt'-investeerder, een van de agressievere vormen van beleggen. Als INSEAD-student was het al zijn droom om ooit iets 'goeds' voor de wereld te doen. 'Na het overlijden van een goede vriend met wie ik die droom deelde, zag ik in dat ooit nu moest zijn.'
Overigens is BlackRock volgens Fancy niet de grootste 'greenwasher' in het veld. Dat greenwashen gebeurt volgens hem in de gehele financiële industrie en dan vooral bij fondsen die minder zichtbaar zijn. 'BlackRock heeft een reputatie hoog te houden.'
Het is volgens Fancy in de meeste gevallen ook geen opzettelijke misleiding. 'Maar het systeem werkt niet. Dit kunnen we niet aan de vrije markt overlaten. Wat wel zou werken is als overheden hogere belastingen zouden gaan innen van bedrijven met een hoge CO2-uitstoot. Dan zou elke portfoliomanager zijn beleggingen als de wiedeweerga herschikken.'
Averechts effect
Teleurgesteld in BlackRock is hij niet. 'Wel ben ik ietwat teleurgesteld in het leiderschap. Larry Fink zou beter moeten weten. Hij is met 68 jaar niet degene die de gevolgen van klimaatverandering gaat ondervinden.'
Dat Europa en in het bijzonder Nederland en Scandinavië voorop zouden lopen met het aantal 'duurzame' beleggingen in vergelijking met de Verenigde Staten – iets wat meerdere malen door BlackRock is geclaimd - betwijfelt Fancy. 'De vraag is vooral waarmee ze vooroplopen: in het tegengaan van klimaatverandering of iedereen ervan overtuigen dat er iets gebeurt terwijl er in feite niets gebeurt?'
De nieuwe regels voor Europese vermogensbeheerders — onderdeel van de Green Deal van de EU — ziet Fancy juist averechts werken. 'Hierdoor gaan alleen maar de kosten voor de klant omhoog. Er wordt niet meer actie ondernomen tegen klimaatverandering terwijl deze illusie wel wordt gewekt.' Het labelen van fondsen als 'lichtgroen' of 'donkergroen' noemt hij water naar de zee dragen.
'Tenzij vermogensbeheerders concrete bewijzen hebben, moet er met koeienletters in de prospectus van een fonds staan: er is absoluut geen bewijs dat dit product een positieve impact heeft op het klimaat, die niet op andere wijze tot stand zou zijn gekomen.'
Originele link van het artikel